Zagadnienia, które należy uwzględnić w polityce

• Jakie są role forów/mechanizmów poradnic-twa? Można wyróżnić cztery role; koniecz-ne jest ich doprecyzowanie, ponieważ nie są one wyłączne, a wiele forów/mechanizmów przyjmuje więcej niż jedną rolę. Wspomniana czwórka to:

º Dialog: platforma, w ramach której uczest-nicy i zainteresowane strony spotykają się

56 podrecznik polski 176x250.indd 72

56 podrecznik polski 176x250.indd 72 2013-09-28 09:03:082013-09-28 09:03:08

73

Koordynacja

Koordynacja i współpraca

celem omawiania oraz wymiany informacji i poglądów; głównym wynikiem jej prac jest rozwój lepszego zrozumienia i dobrowolna koordynacja działań.

º Konsultacja: organ o charakterze reaktyw-nym, ustanowiony przede wszystkim w celu konsultowania inicjatyw i polityk rządo-wych

º Rozwój polityki: proaktywne forum mające promować poradnictwo przez całe życie poprzez konkretne propozycje i inicjatywy polityczne.

º Rozwój systemów: miejsce opracowywa-nia i wdrażaopracowywa-nia konkretnych, praktycznie ukierunkowanych zagadnień w ramach poradnictwa przez całe życie (np. ram za-pewniania jakości lub oferowania szkoleń).

• Kto decyduje o członkostwie w forach/me-chanizmach na szczeblu krajowym, regional-nym i lokalregional-nym? Może to obejmować krajowe ministerstwa właściwe do spraw świadczenia poradnictwa, w szczególności ministerstwa edukacji i zatrudnienia, a także przedstawicieli organizacji świadczących najważniejsze usłu-gi poradnictwa, zwłaszcza publiczne służby zatrudnienia (PSZ). Inne ważne podmioty, które mają swoją reprezentację w ramach nie-których forów/mechanizmów, to partnerzy społeczni, stowarzyszenia osób zajmujących się poradnictwem oraz przedstawiciele grup użytkowników (rodziców, studentów, osób starszych, mniejszości etnicznych, osób nie-pełnosprawnych, itp.).

• Jakie są funkcje forów/mechanizmów? Można wyróżnić sześć głównych funkcji:

º Poprawa komunikacji – stworzenie forum do dyskusji nad kluczowymi kwestiami związanymi z polityką; ustalenie wspólnej definicji poradnictwa; opracowanie wspól-nej terminologii dotyczącej poradnictwa.

º Wspieranie współpracy – stymulowanie współpracy i koordynacji między agencjami w zakresie konkretnych działań (wydarzeń,

projektów, badań); podejmowanie przekro-jowych inicjatyw w kwestiach dotyczących kilku usług lub sektorów.

º Identyfikacja potrzeb obywateli – identyfi-kacja istniejących usług i luk w ich ofercie;

zarządzanie badaniami konsumentów i kon-sultacjami społecznymi; opracowywanie ram umiejętności kierowania własną karierą dla obywateli.

º Poprawa projektowania i doskonalenia usług, w tym jakości – opracowywanie standardów jakości i systemów zapewniania jakości;

opracowywanie ram kwalifikacji i syste-mów akredytacji dla osób zajmujących się poradnictwem.

º Wpływ na politykę – opracowywanie udo-skonalonych struktur i strategii wspierają-cych świadczenie usług poradnictwa przez całe życie; promocja poradnictwa przez całe życie jako integralnej części krajowej polity-ki w zakresie uczenia się, zatrudnienia i włą-czenia społecznego; pozyskiwanie wsparcia politycznego dla zapełnienia luk w obecnej ofercie poradnictwa przez całe życie.

º Czerpanie korzyści ze współpracy między-narodowej – wspieranie uczestnictwa kraju w ELGPN; wspieranie uczestnictwa kra-ju w opracowywaniu polityki na szczeblu międzynarodowym; rozpowszechnianie in-nowacji i najlepszych praktyk powstałych dzięki inicjatywom europejskim i między-narodowym.

• Jaki jest status i zakres zadań danego forum/

mechanizmu? Zagadnienia strukturalne i ope-racyjne obejmują:

º Status – czy dane forum lub mechanizm powinny mieć strukturę formalną, ewentu-alnie nawet umocowaną w prawodawstwie, czy też organizację mniej formalną, a także jakie powinno być ich odniesienie do rządu.

º Skład członkowski – jakie podmioty i zainte-resowane strony należy zaprosić do uczest-nictwa.

56 podrecznik polski 176x250.indd 73

56 podrecznik polski 176x250.indd 73 2013-09-28 09:03:082013-09-28 09:03:08

74

Koordynacja

Koordynacja i współpraca

º Środki finansowe – jaki rodzaj finansowania i wsparcia jest konieczny do realizacji zadań i w jaki sposób należy je zapewnić.

º Przywództwo – czy forum/mechanizm po-winny mieć przewodniczącego, w jaki spo-sób określa się, kto ma nim być (czy ma być mianowany, czy wybierany), czy potrzebny jest komitet wykonawczy i w jaki sposób należy zapewnić usługi sekretariatu.

º Procesy podejmowania decyzji – czy forum/

mechanizm powinny podejmować jakie-kolwiek decyzje, a jeśli tak, to w jaki sposób mają one być wypracowywane (konsensus, większość zwykła, większość kwalifikowa-na).

º Kanały komunikacji – jak i kogo forum po-winno informować o wyniku swych działań.

• Jakie przyjęto ogólne podejście polityczne? Pew-na taksonomia mogłaby pomóc w rozróżnieniu między:

º podejściem reaktywnym, które polega na odzwierciedlaniu krajowej/regionalnej/

lokalnej polityki w zakresie poradnictwa i wspieraniu jej;

º podejściem krytycznym, w ramach którego kwestionuje się krajową/regionalną/lokalną politykę w zakresie poradnictwa;

º a podejściem proaktywnym, w ramach któ-rego formułuje się krajową/regionalną/lo-kalną politykę w zakresie poradnictwa.

• Jak definiuje się podejście sektorowe forów/

mechanizmów? Chociaż kraje widzą znaczny potencjał w intensywniejszym tworzeniu sie-ci kontaktów oraz koordynacji i współpracy między sektorami i organizacjami, opartej na partnerstwie, dostrzegają także ograniczenia i wyzwania. Często wiążą się one z różnicami w kulturze operacyjnej różnych sektorów (np.

między edukacją a zatrudnieniem). Sektory różnią się także strukturami i specyficznym mandatem opartym na regulacjach, które okre-ślają ich finansowanie, metody pracy i zakres odpowiedzialności. Czasami może okazać się,

że poszczególne sektory i instytucje konkurują ze sobą o te same, ograniczone zasoby. Ponadto protekcjonizm sektorowy może powodować brak synergii, jak również brak ciągłości, gdyż utrzymywanie relacji między organizacjami staje się zbyt skomplikowane; może to wzmac-niać funkcjonujące w sektorach stereotypy na temat siebie nawzajem.

• Jaki jest zasięg regionalny forów/mechani-zmów? Ważną kwestią polityczną jest to, czy należy tworzyć niezależne fora/mechanizmy na szczeblu lokalnym, regionalnym, a także krajowym, tzn. ustanawiać zestaw mecha-nizmów koordynacji i współpracy, funkcjo-nujących w znacznym stopniu “na dystans”.

W chwili obecnej znaczna część koordynacji na poziomie kraju podlega poszczególnym ministerstwom (edukacji lub zatrudnienia), a tam, gdzie ustanowiono prawdziwie mię-dzysektorowe fora krajowe, mogą pojawiać się trudności w utrzymaniu jego niezależności.

• W jaki sposób ustala się relacje między forami/

mechanizmami na różnych szczeblach? Relacje i powiązania między krajowymi, regionalny-mi i lokalnyregionalny-mi foraregionalny-mi/mechanizmaregionalny-mi mają kluczowe znaczenie dla jednolitych podejść w zakresie poradnictwa przez całe życie. Jed-nym z pierwszych kroków w formowaniu fo-rum krajowego może być zwłaszcza budowanie na szczeblu regionalnym, co jest niezwykle istotne przy tworzeniu partnerstw o charak-terze operacyjnym. Można wyróżnić cztery wymiary współpracy i koordynacji na szczeblu regionalnym:

(1) Wymiar intra-regionalny: powiązania w ramach regionu, pomiędzy odrębny-mi, zamkniętymi strukturami i różnymi sektorami.

(2) Wymiar międzyregionalny: powiązania ponad granicami sąsiadujących ze sobą regionów.

(3) Wymiar trans-regionalny: łączenie kilku regionów w klastry tematyczne.

56 podrecznik polski 176x250.indd 74

56 podrecznik polski 176x250.indd 74 2013-09-28 09:03:082013-09-28 09:03:08

75

Koordynacja

Koordynacja i współpraca

(4) Wymiar międzypaństwowy: regionalne powiązania ponad granicami państw.

Spośród wymienionych wyżej wymiarów pierwszy jest najbardziej rozpowszechniony, drugi jest rzadki, a trzeci i czwarty występują sporadycznie.

• W jaki sposób wsparcie dla współpracy i ko-ordynacji w zakresie poradnictwa mogłoby funkcjonować między regionami i ponad gra-nicami państw? Partnerstwo graniczących ze sobą regionów ponad granicami państw mo-głoby być ważną opcją polityczną dla dalszego rozwoju współpracy i koordynacji w zakresie poradnictwa na szczeblu międzyregionalnym.

Takie działania stanowiłyby odzwierciedlenie ostatnich polityk w zakresie mobilności w poli-tyce edukacyjnej, społecznej i w polipoli-tyce rynku pracy w Unii Europejskiej, a także rozwinięcie dążenia w ramach ELGPN pod względem sil-niejszego wymiaru regionalnego, obok wymia-ru krajowego, który do tej pory był głównym przedmiotem uwagi.

• Jakie rodzaje podejść międzyregionalnych mo-głyby być pomocne i skuteczne? W niektórych państwach o dalszym podziale administracyj-nym i polityczadministracyj-nym podejście międzyregionalne może służyć jako środek ułatwiający współpra-cę i koordynację w obszarze poradnictwa. Pod względem praktycznym mogłoby to pociągać za sobą następujące kwestie między- i intra--regionalne:

º Wsparcie dla tworzenia regionalnych, międzysektorowych forów/platform/part-nerstw/struktur przedstawicielskich po-święconych koordynacji i współpracy;

º Poparcie dla regionalnych, międzysektoro-wych szkoleń dla ekspertów w zakresie po-radnictwa, np. w sektorach poradnictwa dla dorosłych celem uzyskania łatwości udzie-lania skierowań oraz dla podtrzymywania osobistych relacji między profesjonalistami--praktykami.

º Poparcie dla wspólnego planowania i

opra-cowywania programów praktyk zawodo-wych, wizyt w miejscu pracy, „dni wspólnej pracy”, próbnych kursów edukacyjnych, tar-gów edukacyjnych lub tartar-gów pracy itp. pod kątem programowym.

º Poparcie dla skoordynowanych działań w zakresie poradnictwa w miejscu pracy i innych powszechnych zewnętrznych dzia-łań w zakresie poradnictwa.

º Poparcie dla planowania dorocznych dzia-łań tematycznych dotyczących poradnictwa, prowadzonych na skalę regionalną.

º Ocena skuteczności różnych modeli/po-dejść dotyczących poradnictwa (przy świa-domości, że nie wszystko można od razu zmierzyć ilościowo).