OMAHOITO-OPAS/ THAI
JYTE Jyväskylän
yhteistoiminta-
alueen terveyskeskus
ศูนย์บริการสาธารณสุข ในเขตพื นที#ความร่วมมือ เมือง
Jyväskylä
หาย หาย หาย
หายดีดวยวิธีที่ ดีดวยวิธีที่ ดีดวยวิธีที่ ดีดวยวิธีที่ที่ทําไดที่ ที่ทําไดที่ ที่ทําไดที่ ที่ทําไดที่บาน บาน บาน บาน
คูมือการระกษาดูแลตะวเอง
ในคู่มือนี ได้มีการนําเสนอคําแนะนําในการรักษาดูแลตัวเอง เมื#อเกิดการเจ็บไข้ได้ป่วยและอาการของการเจ็บป่วยต่าง ๆ รวมถึง อุบัติเหตุ ที#โดยปรกติแล้วสามารถทําการรักษาดูแลได้ที#บ้าน เราสามารถที#จะบรรเทาอาการต่าง ๆ ข้างต้นด้วยวิธีการที#ทําได้ที#บ้าน และบ่อยครั งที#อาการต่าง ๆ อาจจะทุเลา/ ถูกทําให้ทุเลาลงได้ด้วยการรักษาดูแลที#บ้าน ในคู่มือนี ยังมีคําแนะนําที#ว่า เมื#อไรควรที#จะ ติดต่อไปยังบุคลากรวิชาชีพทางการแพทย์
ข้อมูลที#ดีต่าง ๆ เกี#ยวกับอาการ และความเจ็บป่วยต่าง ๆ รวมถึงการรักษาดูแลอาการและความเจ็บป่วยต่าง ๆ ท่านสามารถที#จะ สืบค้นได้ผ่านทางอินเตอร์เน็ต Terveyskirjasto (www.terveyskirjasto.fi) อย่างไรก็ตามความเจ็บป่วยต่าง ๆ และอาการต่าง ๆ นั นล้วนแต่เป็นไปตามปัจเจกบุคคลแต่ละคน ดังนั นเมื#อท่านไม่แน่ใจเกี#ยวกับสภาพร่างกายของท่าน ท่านก็สามารถที#จะติดต่อไปยัง บุคลากรวิชาชีพทางการแพทย์ ตัวอย่างเช่น พยาบาลวิชาชีพที#สถานบริการสาธารณสุขที#ท่านขึ นอยู่ กรณีฉุกเฉินให้โทรติอต่อ โดยตรงไปที#เบอร์ให้บริการฉุกเฉิน 112!
กรณีของเด็กเล็กและผู้สูงอายุแล้วให้ติดต่อเพื#อเข้ารับการรักษาแต่เนิ#น ๆ
ท่านหาซื อผลิตภัณฑ์ยาต่าง ๆ ที#เหมาะสมกับกับรักษาดูแลตนเองได้จากร้านขายยา บุคคลากรของทางร้านขายยาจะให้คําแนะนํา ท่านด้วยความเต็มใจในการเลือกผลิตภัณฑ์ยาที#ถูกต้อง ให้ใช้ยาตามคู่มือที#แนบมาพร้อมกับบรรจุภัณฑ์ยา เช่นเดียวกันบุคลากรของ ทางร้านขายยาก็ให้คําชี แนะในการใช้ยาอย่างถูกต้องและปลอดภัย
คู่มือนี ได้ถูกจัดทําขึ นโดยโครงการ
RAMPE
(Rautiaisia ammattilaisia perusterveyden-huoltoon)ซึ#งเป็นส่วนหนึ#งของ โครงการในหน่วยงาน Pohjois-Karjalaเนื อหาของคู่มือนี ถูกอ้างอิงมาจากข้อมูลที#เชื#อถือได้และเป็นปัจจุบันอยู่เสมอ ซึ#งเป็นข้อมูล จาก ช่องทางสู่สุขภาพ/terveysportt
i และ ห้องสมุดสุขภาพ/ terveyskirjasto(www.terveysportti.fi และwww.terveyskirjasto.fi) เนื อหาของคู่มือได้ถูกเรียบเรียงขึ นโดยการให้ความร่วมมือจากทางบุคลากรวิชาชีพทางการแพทย์ของ ทาง Pohjois-Karjalaและชาวเมืองผู้อาศัยอยู่ที# Pohjois-Karjalaก็ได้ติชมคู่มือนี แล้ว
3
5
สารบัญเนือหา
หวัด, ไข้หวัด ... 7
หวัดในเด็ก ... 8
บาดแผลต่าง ๆ ... 9
แมลงสัตว์กัดต่อย ... 10
อาการต่าง ๆ ทางผิวหนัง ... 11
ไข้หวัดใหญ่ประจําฤดูกาล ... 12
โรคพยาธิเข็มหมุด ... 14
ปวดหู ... 15
ก้อนขี หูอุดตันในช่องหู ... 16
เจ็บคอ ... 17
มีไข้... 18
เล็บขบ ... 19
ตาปลา... 20
หูดข้าวสุก หรือ Molluscum contagiosum ... 21
แผลพุพอง ... 22
เลือดกําเดา ... 23
แผลถูกความร้อน ... 24
โพรงจมูกอักเสบ ... 25
เห็บ ... 26
โรคเหาที#ศีรษะ ... 27
ตาอักเสบ ... 28
โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ... 29
หิด ... 30
หูด ... 31
ท้องผูก ... 32
โรคเกี#ยวกับระบบท้องไส้ ... 33
คลื#นไส้/ อาเจียน ... 33
ท้องเสีย ... 34
ข้อเคล็ด ... 35
อีสุกอีใส ... 36
ทางเดินปัสสาวะอักเสบในผู้ใหญ่ ... 37
6
7
หวัด, ไข้หวัด
อาการ
• คัดจมูก
• นํ ามูกไหล
• เจ็บคอ
• มีไข้ และครั#นเนื อครั#นตัว
• จะเริ#มมีอาการไอในสองวันแรกและโดยปรกติแล้วจะพบว่าจะยังมีอาการไออยู่ถึงแม้ว่าอาการอื#น ๆ ของโรคได้หายไปแล้ว
• ปรกติแล้วไข้หวัดจะเป็นอยู่นานมากกว่าหนึ#งสัปดาห์
การรักษาดูแลตัวเอง
• ดื#มนํ าอย่างเพียงพอ !
• อย่าลืมที#จะพักผ่อน !
• อย่าลืมที#จะล้างมือบ่อย ๆ ! (เพื#อที#ว่าจะไม่แพร่เชื อไปยังผู้อื#น) !
• ให้ไอและจามรดผ้าเช็ดจมูกที#ใช้แล้วทิ ง หรือรดต้นแขนเสื อ !
• อาการอาจจะทุเลาขึ นด้วยยาแก้อักเสบ (อิบูโปรเฟน) หรือยาแก้ปวดลดไข้ (พาราเซตามอล)
• อาการคัดจมูกอาจจะทุเลาได้ด้วย ยาสําหรับพ่น/ หยดจมูกที#หาซื อได้จากร้านขายยา สอบถามข้อมูลเพิ#มเติมได้จากร้านขายยา !
• ยาแก้ไอต่าง ๆ โดยปรกติแล้วจะช่วยบรรเทาได้น้อย ยาแก้ไอต่าง ๆ อาจจะช่วยได้ในกรณีที#การไอมีผลต่อการนอนหลับ ยาแก้
ไอต่าง ๆ ที#ได้จากใบสั#งของแพทย์นั นไม่ได้มีประสิทธิภาพดีไปกว่ายาแก้ไอที#หาซื อได้เองจากร้านขายยา
• อาการเจ็บคออาจจะทุเลาได้ด้วย ยาเม็ดอม-/ ยาพ่นบรรเทาอาการเจ็บที#คอ สอบถามข้อมูลเพิ#มเติมได้จากร้านขายยา
• การรักษาอาการเสียงแหบ (อาการกล่องเสียงอักเสบ) คือการหลีกเลี#ยงการพูด การกระซิบนั นทําให้สายเสียงทํางานหนัก มากกว่าการพูดด้วยเสียงเบา ๆ
• การหายใจสูดไอนํ า หรือ ไอนํ าที#มีอุณหภูมิอยู่ระหว่าง 40 - 44 องศาเซลเซียสเซลเซียส ระยะสั น ๆ และบ่อยครั ง อาจจะบรรเทา อาการไข้หวัดได้ ถ้ารู้สึกว่าการรักษาด้วยวิธีการดังกล่าวอึดอัดไม่สะดวก ก็ไม่ควรจะทําต่อ
• น้อยครั งนักที#เพียงเพราะหวัดจะเป็นเหตุผลให้ไปหาหมอ ยาปฏิชีวนะต่าง ๆ จะไม่ช่วยในกรณีการติดเชื อไวรัส และก็ไม่มีการ ใช้ยาปฏิชีวนะในการรักษาหวัด
ให้ติดต่อหน่วยพร้อมบริการ (Päivystys) หรือสถานบริการสาธารณสุข ถ้า
• อาการโดยทั#วไปทรุดโทรมลง
• อาการต่าง ๆ ยังยืดเยื อและการรักษาที#บ้านไม่ได้ช่วยให้อาการดีขึ น
• ยังคงมีอาการไอนานมากกว่า 3 สัปดาห์ และยังรบกวนการดําเนินชีวิต
8
หวัดในเด็ก
อาการต่าง ๆ
• คัดจมูก
• นํ ามูกไหล
• เจ็บคอ
• มีไข้ และครั#นเนื อครั#นตัว
• จะเริ#มมีอาการไอในสองวันแรกและโดยปรกติแล้วจะพบว่าจะยังมีอาการไออยู่ถึงแม้ว่าอาการอื#นของโรคได้หายไปแล้ว
• ปรกติแล้วไข้หวัดจะเป็นอยู่นานมากกว่าหนึ#งสัปดาห์
การรักษาดูแลตัวเอง
• ดูแลให้เด็กได้รับนํ าอย่างเพียงพอ !
• ยาแก้อักเสบ (อิบูโปรเฟน) หรือยาแก้ปวดลดไข้ (พาราเซตามอล) ล้วนแต่มีประสิทธิภาพในการลดไข้อันเกิดจากหวัด และ บรรเทาอาการไม่สบาย ปริมาณยาที3ให้ขึนอยู่กับอายุและนําหนักของเด็ก! สอบถามข้อมูลเพิ#มเติมได้จากร้านขายยา ! อย่าใช้ อะ ซิทิลซาลิไซลิก กับเด็ก !
• ยาที#ใช้ในการรักษาอาการนํ ามูกไหลที#ดีที#สุด คือผ้าเช็ดจมูก ให้ใช้ผ้าเช็ดจมูกที#ใช้แล้วให้ทิ ง !
• อาการคัดจมูกและสะเก็ดนํ ามูกอาจจะบรรเทาได้ด้วยยาหยอด/ -พ่นจมูก หรือหยดนํ าเกลือ
• หัวเตียงของเด็กที#เป็นหวัดควรที#จะหนุนยกให้สูงขึ น ตัวอย่างเช่น ด้วยหมอน หรือด้วยหนังสือ
• การหายใจสูดไอนํ า หรือ ไอนํ าที#มีอุณหภูมิอยู่ระหว่าง 40 - 44 องศาเซลเซียส ระยะสั น ๆ และบ่อยครั ง อาจจะบรรเทาอาการ ไข้หวัดได้ ถ้ารู้สึกว่าการรักษาด้วยวิธีการดังกล่าวอึดอัดไม่สะดวก ก็ไม่ควรจะทําต่อ
• ยาแก้ไอต่าง ๆ โดยปรกติแล้วจะช่วยบรรเทาได้น้อย สอบถามคําแนะนําในการใช้ยาแก้ไอได้จากร้านขายยา
• ยาปฏิชีวนะต่าง ๆ จะไม่ช่วยในกรณีติดเชื อไวรัส และก็ไม่มีการใช้ยาปฏิชีวนะต่าง ๆ ในการรักษาหวัด ให้ติดต่อหน่วยพร้อมบริการ (Päivystys) หรือสถานบริการสาธารณสุข ถ้า
• เด็กมีไข้ขึ นสูงและมีอาการทรุดโทรมลง
• การหายใจของเด็กเปลี#ยนไปคือ หายใจถี# หรือหายใจป่องพอง
• การหายใจของเด็กมีเสียงหวีดชัดเจน
• เด็กมีอาการปวดถึงแม้จะได้รับยาแก้ปวดแล้วก็ตาม
• มีไข้นานมากกว่า 5 วัน
• ไข้ลดลง แต่ก็ขึ นสูงอีกครั งในสองสามวันถัดมา
• ตาทั งสองของเด็กเริ#มมีนํ าไหล
• หวัดยังคงเรื อรังต่อเนื#องนานเกินกว่า 2 สัปดาห์
ที3สําคัญคืออาการโดยทั3วไปของเด็ก ถ้าดูแล้วเด็กมีอาการอ่อนเพลียทรุดโทรมอย่างหาสาเหตุไม่ได้ ต้องนําตัวเด็กเข้า พบบุคคลากรวิชาชีพด้านการแพทย์เพื3อทําการประเมิน !
9
บาดแผลต่าง ๆ
เราสามารถที#จะรักษาดูแลบาดแผลที#เกิดขึ นเพียงผิวเผินได้ที#บ้าน
อาการต่าง ๆ
• บาดแผลต่าง ๆ อาจจะเป็น แผลถลอก, แผลครูด, แผลขีดข่วน, แผลฉีกขาด, แผลถูกตัด หรือแผลถูกแทง
การรักษาดูแลตัวเอง
• ล้างมือของท่าน
• ทําความสะอาดบาดแผล และบริเวณรอบ ๆ บาดแผลโดยให้นํ าไหลผ่านแผล และฟอกด้วยสบู่ และ/หรือสารฆ่าเชื อโรค ขณะเดียวกันให้เขี#ยเอาวัสดุแปลกปลอมในบาดแผลออกด้วยความระมัดระวัง วัสดุแปลกปลอมอาจจะเป็น ตัวอย่างเช่น เม็ด ทราย หรือเศษแก้ว
• กดบาดแผลด้วยผ้าพันแผลนานสองถึงสามนาที เพื#อหยุดการไหลของเลือด
• ปิดผ้าพันแผลบนแผลด้วยผ้าโปร่ง (ผ้าก๊อซ) หรือเทปพันแผล พลาสเตอร์อาจจะทําให้แผลเกิดการอับชื นเกินไป
• ให้เปลี#ยนผ้าพันแผลอย่างน้อยหนึ#งครั งต่อวัน หรือมากครั งกว่านั นถ้าแผลมีเลือดและหนองไหลซึมผ่านผ้าพันแผล (ให้เปิดเอา ผ้าพันแผลออกด้วยความระมัดระวัง กรณีผ้าพันแผลติดแน่นอาจจะชุบผ้าพันแพลให้ชื นด้วยนํ า เพื#อที#ว่าจะเอาผ้าพันแผลออก ได้ง่ายขึ น)
• ถ้าแผลมีเลือดและหนองไหล ให้ล้างแผลด้วยการพ่นด้วยนํ าสองครั งต่อวัน ให้ติดต่อหน่วยพร้อมบริการ (Päivystys) หรือสถานบริการสาธารณสุข ถ้า
• แผลมีเลือดและหนองไหลมาก และยังไหลไม่หยุดแม้จะทําการห้ามเลือดด้วยการกดทับเป็นเวลานาน 20 นาที
• แผลมีขนาดใหญ่, ขาดรุ่งริ#ง หรือสกปรก
• แผลเป็นแผลถูกกัด หรือเป็นแผลลึกอื#น ๆ
• มีวัสดุแปลกปลอมในบาดแผล ตัวอย่างเช่น เศษแก้ว ซึ#งท่านไม่สามารถเอาออกเองได้
• ท่านไม่สามารถทําความสะอาดแผลให้สะอาดได้
• เริ#มมีอาการ ปวดที#แผล, ร้อนใน หรือบวมแดง
• แผลเริ#มมีของเหลวไหลออกมา หรือมีหนอง
• ท่านเริ#มมีไข้
ในกรณีจําเป็นต้องมีการเย็บแผลภายในเวลาหกชั3วโมงหลังจากเกิดบาดแผล
ให้ตรวจสอบดูว่า วัคซีนป้องกันบาดทะยักยังมีผลอยู่หรือไม่ ควรจะได้รับการฉีดวัคซีนเสริมซําทุกระหว่าง 10 ปี
10
แมลงสัตว์กัดต่อย
โดยส่วนใหญ่ของสัตว์จําพวกแมลงในฟินแลนด์แล้วไม่มีพิษ และรอยการกัด/ ต่อยของสัตว์จําพวกนี จะหายไปได้เอง การต่อยของ ตัวต่อหรือผึ งนั นไม่เป็นอันตรายต่อผู้ใหญ่ที#มีสุขภาพดี
อาการต่าง ๆ
• จุดตรงรอยต่อย/ กัด อาจจะก่อให้เกิดอาการ เจ็บ, บวมแดง และพองที#ผิวหนัง
การรักษาดูแลตัวเอง
• ทําความสะอาดรอยต่อย/ กัด อย่าบีบหรือเกา
• สําหรับอาการบวม และอาการเจ็บแล้วอาจจะลองใช้ห่อเย็นประคบแผล/ หรือถุงประคบเย็น และหากจําเป็นให้กินยาแก้ปวด อย่าวางถุงประคบเย็นลงไปบนผิวหนังโดยตรง
• สําหรับอาการคันอาจจะใช้ครีมยาที#มีส่วนผสมของคอร์ติโซนอยู่ในระดับน้อยที#หาซื อได้จากร้านขายยา ให้ติดต่อหน่วยพร้อมบริการ (Päivystys) หรือสถานบริการสาธารณสุข ถ้า
• ปรากฏว่ามีอาการแพ้ต่าง ๆ จากรอยต่อย/ กัดที#เคยมีมาก่อนหน้านี
• อาการปวดอย่างมากและมีอาการบวมเพิ#มมากขึ น และเริ#มที#จะหายใจลําบาก
• ท่านเริ#มมีไข้, คลื#นไส้ หรือสติการรับรู้ลดลง
• มีรอยต่อยของตัวต่ออยู่หลายแห่ง หรือรอยต่อยของตัวต่ออยู่ในปาก, ในช่องคอหรือในตา และท่านมีอาการที#ได้กล่าวมาแล้วใน ข้างต้น
ท่านสามารถที3จะหาซือ
• ครีมยาที#มีส่วนผสมของคอร์ติโซนอยู่ในระดับน้อย ซึ#งใช้ทาบริเวณที#ถูกกัด/ ต่อย
• ยาแก้พิษงู เพื#อลดอาการต่าง ๆ (อาจจะกินเพื#อเป็นการปฐมพยาบาลเบื องต้น ถ้าหากมีปฏิกิริยาการแพ้)
• ยาเม็ดต้านฮิสทามีนที#ใช้รักษาอาการคัน
• ยาแก้ปวดต่าง ๆ
ได้จากร้านขายยาโดยไม่ต้องอาศัยใบสั3งยาจากแพทย์ (จะเป็นการดีถ้าหากจะมีผลิตภัณฑ์ยาดังกล่าวสํารองไว้ที3บ้าน)
ถ้าหากมีอาการบวมเพิ3มขึนอย่างรวดเร็วและเริ3มที3จะหายใจลําบาก ให้รีบเข้ารับการรักษาอย่างทันที!
11
อาการต่าง ๆ ทางผิวหนัง
อากาศแห้ง, การชําระล้างผิวบ่อยครั ง และการเปลี#ยนแปลงของระดับอุณหภูมิ (ฤดูหนาว/ ฤดูร้อน) ทําให้เกิดอาการผิวแห้งได้ อาการ แพ้, การติดเชื อแบคทีเรีย, เชื อไวรัส หรือเชื อรา, การระคายเคืองสารเคมี, การถ่ายทอดทางพันธุกรรม หรือปัจจัยอื#น ๆ อาจทําให้เกิด ผดผื#นคันได้ การมีเหงื#อ, การใช้ครีมทาที#มีองค์ประกอบของไขมันมากเกินไป, ความเครียด หรือเสื อผ้าเนื อหยาบ อาจทําให้เกิด อาการคันได้
อาการต่าง ๆ
• ผิวหนังหยาบ, มีสะเก็ด, มีแผลเปื#อย, บวมแดง และคัน
• ผิวหนังที#อักเสบจะมีการบวมแดง, ร้อน และ/ หรือกดเจ็บ
• อาจจะมีตุ่มนํ าใสหลายตุ่มเกิดขึ นมา
การรักษาดูแลตัวเอง
• รักษาผิวหนังให้สะอาด, โดยปรกติแล้วการชําระล้างด้วยนํ าที#ค่อนข้างอุ่นและด้วยสารชําระล้างอย่างอ่อนตามความจําเป็นถือว่า เพียงพอแล้ว
• ให้ล้างและเช็ดซอกระหว่างนิ วเท้าและข้อพับต่าง ๆ ให้แห้งดี ใช้แป้งฝุ่น หรือผ้าโปร่ง (ผ้าก๊อซ) พับ/ แผ่นสําลีสําหรับซอก ระหว่างนิ วเท้ากรณีที#ซอกระหว่างนิ วเท้าหรือข้อพับต่าง ๆ นั นอับชื น
• เช็ดผิวให้แห้ง และอาการผดผื#นคันที#ไม่รุนแรงอาจจะรักษาได้ด้วยครีมทาผิวโดยทั#วไป หรือครีมให้ความชุ่มชื นแก่ผิวซึ#ง บรรเทาอาการคันได้เช่นกัน ซึ#งล้วนแต่หาซื อได้จากร้านขายยา
• สําหรับผิวที#ได้รับการระคายเคืองสามารถที#จะใช้ครีมยาที#มีส่วนผสมของคอร์ติโซนอยู่ในระดับน้อยซึ#งหาซื อได้จากร้านขายยา
• หลีกเลี#ยงที#จะแกะเกาผิว! ตัดเล็บให้สั น หรือกรณีจําเป็นให้ใช้ถุงมือที#ทําจากฝ้ายเพื#อหลีกเลี#ยงการแกะเกา
• หลีกเลี#ยงปัจจัยที#จะทําให้ผิวหนังเกิดการระคายเคือง (ตัวอย่างเช่น สบู่, ผ้าอ้อมเปียก หรือเหงื#อไคล)
• เก็บครีมทาที#มีองค์ประกอบของไขมันไว้ในตู้เย็น เพราะขณะเดียวทาครีมผิวก็จะเย็นขึ น
• ใช้เสื อผ้าชั นในที#ไม่คับ และถ้าเป็นไปได้คือที#ทําจากผ้าฝ้าย
ให้ติดต่อหน่วยพร้อมบริการ (Päivystys) หรือสถานบริการสาธารณสุข ถ้า
• บริเวณผดผื#นคันนั นกว้าง, เปียกชื น หรือเป็นนํ า
• มีอาการคันเกินถึงแม้ว่าจะทําการรักษาดูแลที#ทําได้เองที#บ้านแล้วก็ตาม
• มีอาการผิดปรกติโดยทั#วไป ตัวอย่างเช่น มีไข้ หรือ รู้สึกไม่สบาย ร่วมกับอาการผดผื#นคัน
• อาการผดผื#นคันไม่ดีขึ นด้วยการรักษาดูแลที#ทําได้เองที#บ้านแล้วก็ตาม
12
ไข้หวัดใหญ่ประจําฤดูกาล
ไข้หวัดใหญ่คือการอักเสบของทางเดินหายใจส่วนบนที#เกิดขึ นโดยเฉียบพลันซึ#งเกิดจากเชื อไวรัสอินฟลูเอนซา การระบาดของโรค จะพบได้ในทุกฤดูหนาว ผู้ใหญ่ซึ#งโดยปรกติมีสุขภาพดีจะฟื นตัวจากโรคด้วยการนอนพักเป็นระยะเวลานานโดยปรกติแล้ว 2 - 3 สัปดาห์ ในผู้สูงอายุและในเด็กเล็ก รวมถึงในผู้มีโรคประจําตัวจําเพาะบางอย่างแล้วไข้หวัดใหญ่อาจนําไปสู่โรคแทรกซ้อนที#ตามมา (หูอักเสบ, ปอดอักเสบ) และหลังจากนั นต้องนําเข้ารับการรักษาที#โรงพยาบาล ผู้ที#ได้รับการติดเชื อไข้หวัดใหญ่อาจจะทําการแพร่
เชื อไปยังบุคคลอื#น ๆ ได้ในหลายวันก่อนที#จะเริ#มมีอาการ และหลังจากนั นไปอีกภายใน 3 - 7วัน ระยะฟักตัวของเชื อโรค จากการ ได้รับเชื อจนถึงเริ#มมีอาการ โดยปรกติแล้วจะใช้เวลา 2 – 3วัน
อาการต่าง ๆ
• ไข้ขึ นสูงเฉียบพลัน
• เจ็บในลําคอ, ไอ และคัดจมูก
• อาการต่าง ๆ อื#น ๆ ได้แก่ง ปวดเมื#อยตามบริเวณต่าง ๆ, ปวดศรีษะ, ครั#นเนื อครั#นตัว, อ่อนเพลีย, บางครั งอาจอาเจียน และ ท้องเสีย ในเด็กอาจมีอาการปวดท้องร่วมด้วย
การรักษาดูแลตัวเอง
• ถ้าอาการต่าง ๆ นั นไม่รุนแรงมากนัก ทั งตัวท่านก็ไม่ถูกนับว่าอยู่ในกลุ่มเสี#ยงแล้ว โดยปรกติแล้วไม่จําเป็นต้องได้รับการ วินิจฉัยโรคจากแพทย์ หรือการรักษาการติดเชื อไวรัสด้วยยา ท่านเพียงแต่ต้องนอนป่วยอยู่ที#บ้าน หลีกเลี#ยงที#จะสัมผัสกับบุคคล อื#น ๆ และให้อยู่ที#บ้านตลอดเวลาที#ยังมีอาการอยู่
• การพักผ่อนและการดื#มนํ าให้เพียงพอนั นถือว่ามีความจําเป็นยิ#ง
• อาการไข้และอาการปวดนั นอาจจะบรรเทาได้ด้วยยาที#หาซื อได้จากร้านขายยา ให้ดูที#หัวข้อการรักษาดูแลหวัดด้วยตัวเอง!
กรณีที3ท่านป่วยมีโรคประจําตัวจําเพาะพืนฐานบางอย่าง หรือท่านถูกนับว่าอยู่ในกลุ่มเสี3ยง ให้ติดต่อเพื3อเข้ารับการ รักษาตังแต่เนิ3น ๆ เมื3ออาการต่าง ๆ เริ3มหนักหรืออาการต่าง ๆ เริ3มยืดเยือ!
อาการต่าง ๆ ในเด็กที3ต้องเข้ารับการรักษาโดยทันที
• เด็กไม่ตื#น หรือไม่ตอบสนองต่อตัวกระตุ้นใดเลย
• การหายใจลําบาก
• ตัวนํ าเงินออกเขียว หรือเทา
• เด็กดื#มได้ไม่เพียงพอ
• เด็กอาเจียนอย่างรุนแรงหรือต่อเนื#อง
• เด็กงอแงมาก จนไม่อยากแม้ที#จะอยู่ในอ้อมกอด
• อาการที#คล้ายเคียงกับอาการของไข้หวัดใหญ่นั นหายไป แต่ก็กลับมาเป็นอีก
13
อาการต่าง ๆ ในผู้ใหญ่ที3ต้องเข้ารับการรักษาโดยทันที
• การหายใจลําบาก
• ปวดหรือแน่นหน้าอก
• เกิดอาการเวียนศีรษะหรืออาการสับสนอย่างเฉียบพลัน
• อาเจียนอย่างหนักหรือต่อเนื#อง
• อาการที#คล้ายเคียงกับอาการของไข้หวัดใหญ่นั นหายไป, แต่ก็กลับมาเป็นอีก
เราสามารถที3จะลดความเสี3ยงที3จะแพร่เชือด้วยวิธีการต่าง ๆ ดังต่อไปนี
• เมื#อท่านไอหรือจามให้ท่านใช้กระดาษเช็ดจมูกที#ใช้แล้วทิ งป้องปากและจมูกของท่าน ให้ทิ งกระดาษเช็ดจมูกที#ถูกใช้แล้วทิ ง ถ้า ท่านไม่มีกระดาษเช็ดจมูก ให้ท่านไอหรือจามรดบนแขนเสื อส่วนบน อย่าไอหรือจามรดฝ่ามือของท่าน
• ล้างมือด้วยนํ าและสบู่ หรือใช้สารฆ่าเชื อโรค เป็นกิจวัตรหลังจากที#ได้กลับมาจากข้างนอก และก่อนที#จะรับประทานอาหาร รวมถึงโดยเฉพาะอย่างยิ#งหลังจากการไอหรือจาม ถ้าทานยังไม่ได้ล้างมือ ให้หลีกเลี#ยงการสัมผัสตา, จมูก หรือปาก
วัคซีนต่าง ๆ ที3ใช้ป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่นันถือว่าเป็นวิธีการสําคัญในการป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่!
14
โรคพยาธิเข็มหมุด
ปรกติแล้วพยาธิเข็มหมุดจะพบได้ในเด็กอายุระหว่าง 3 – 10ปี แต่อย่างไรก็ตามก็สามารถพบได้ในเด็กที#มีอายุมากกว่านั นและใน ผู้ใหญ่ พยาธิเข็มหมุดมีขนาดกว้างเกือบหนึ#งมิลลิเมตร และยาวประมาณหนึ#งเซนติเมตร เป็นพยาธิที#มีรูปร่างคล้ายกระสวยสีขาว การติดเชื อเกิดจากการได้รับไข่ของพยาธิเข็มหมุด ซึ#งอาศัยมือที#สกปรกเป็นพาหะส่งผ่านไปยังปาก การติดเชื อก็อาจจะได้รับผ่าน การสัมผัสพื น/ ผิวได้เช่นกัน:จากผิวรอบทวารหนักไปยังมือ – จากมือไปยังพื นผิวต่าง ๆ – จากพื นผิวต่าง ๆ ไปยังมือ – จากมือไปยัง ปาก
อาการต่าง ๆ
• มีอาการคันที#บริเวณโดยรอบทวารหนัก โดยเฉพาะอย่างยิ#งในตอนกลางคืน
• สังเกตพยาธิเข็มหมุดที#ปรากฏบนพื นผิวของอุจจาระ
• นอกเหนือจากนั นแล้วอาจจะปรากฏอาการเบื#ออาหารหรืออารมณ์ฉุนเฉียว
• ผลที#ตามมาจากการเกาอาจจะเป็นการติดเชื อแบคทีเรียที#ผิวหนัง
การรักษาดูแลตัวเอง
• เราสามารถขับพยาธิได้ด้วยยาฆ่าพยาธิซึ#งต้องกินสองครั งโดยให้เว้นระยะการกินนานสามสัปดาห์ (หาซื อยาฆ่าพยาธิเข็มหมุด ได้จากร้านขายยาโดยไม่ต้องอาศัยใบสั#งยาจากแพทย์) สอบถามข้อมูลเพิ#มเติมได้จากร้านขายยา!
• หลังจากการกินยาครั งแรกแล้วในวันถัดไปให้ซักผ้าชุดเครื#องนอน, ชุดนอน, ของเล่นกล่อมนอน และให้ดูดฝุ่นตามห้องต่าง ๆ เราสามารถที#จะทําลายไข่พยาธิที#ติดอยู่ตามฟูกที#นอนหรือผ้าห่มได้ด้วยวิธีการอบความร้อนในเซาว์น่า หรือในฤดูหนาวด้วย อุณหภูมิที#ติดลบมาก ๆ
• เพิ#มประสิทธิภาพด้านสุขลักษณะในการล้างมือและในการใช้ห้องนํ าห้องส้วม!
• ตัดเล็บให้สั น
• สมควรที#จะทําการรักษาทุกคนในครอบครัวในระยะเวลาเดียวกัน เช่นกันกับผู้ที#ติดเชื อพยาธิที#ไม่แสดงอาการ
• ถ้าพบว่ามีการติดเชื อพยาธิในเด็กที#อยู่ในกลุ่มอนุบาลเดียวกันอย่างน้อยหนึ#งในสามของจํานวนเด็กทั งหมด ควรที#จะรักษาเด็ก ทั งกลุ่ม ไม่จําเป็นต้องขาดสถานอนุบาลภาคกลางวันเพียงเพราะการติดพยาธิเข็มหมุด
ให้ติดต่อหน่วยพร้อมบริการ (Päivystys) หรือสถานบริการสาธารณสุข ถ้า
• หลังจากได้เริ#มการรักษาครั งแรกผ่านไปแล้วสองสัปดาห์ อาการต่าง ๆไม่ทุเลาลง
• พบว่ามีอาการทางผิวหนังบริเวณโดยรอบทวารหนัก
อย่าลืมที3จะแจ้งให้ทางสถานอนุบาลและทางโรงเรียนรู้!
ในกรณีของเด็กที3อยู่ในวัยเรียนให้ติดต่อไปยังพยาบาลสาธารณสุขประจําอยู่โรงเรียน!
15
ปวดหู
สาเหตุที#พบได้บ่อยคือ หูอักเสบ, ซึ#งเป็นเรื#องปรกติที#พบได้ในเด็กอายุก่อนวัยเรียน เบื องหลังอาจจะเป็นการติดเชื อไวรัสหรือการติด เชื อแบคทีเรีย
อาการต่าง ๆ ที3บ่งถึงภาวะหูอักเสบ
• ปวด, เจ็บแปลบข้างในหู
• คัดจมูก, ไอ, มีไข้
• การได้ยินลดลง
• เริ#มมีของเหลวไหลออกจากหู
• กระสับกระส่ายในตอนกลางคืน
• อารมณ์ฉุนเฉียว
• เบื#ออาหาร
• อาการหวัดในเด็กเล็กยืดเยื อออกไปนานเกินกว่าสองสัปดาห์
• มีอาการขี ตาไหลถึงแม้จะได้ทําการรักษาแล้วก็ตาม
การรักษาดูแลตัวเอง
• ถ้าหากอาการปวดเริ#มขึ นในตอนกลางคืน และยังพอทนได้ ให้รอจนถึงตอนเช้า ในกรณีที#ไม่รุนแรงอาจจะรอจนกว่าจะถึงวันทํา การ
• การปฐมพยาบาลอาการปวดโดยเบื องต้นอาจจะทําได้โดยการใช้ยาแก้อักเสบ (ไอบูโปรเฟน) และ/ หรือยาแก้ปวดลดไข้ (พารา เซตามอล) ปริมาณยาที3ให้ขึนอยู่กับอายุและนําหนักของเด็ก!
• ยาชาสําหรับหยอดหูนั นใช้ได้ในกรณีที#ไม่มีของเหลวไหลออกมาจากหู
• ควรที#จะหนุนยกหัวเตียงให้สูงขึ นโดยใช้หมอนหรือใช้หนังสือรองขาเตียง
ให้ติดต่อหน่วยพร้อมบริการ (Päivystys) หรือสถานบริการสาธารณสุข ถ้า
• หลังจากที#ได้มีการให้ยาแก้ปวดแล้วภายใน 1 – 2 วัน อาการปวดหูนั นไม่หายไป
• ใบหูหรือบริเวณหูบวมแดง
• มีของเหลว/ เลือด ไหลออกมาจากหู
• อาการต่าง ๆ ไม่ทุเลาลงถึงแม้จะได้ทําการรักษาดูแลที#ทําได้ด้วยตัวเองที#บ้านแล้วก็ตาม
16
ก้อนขีหูอุดตันในช่องหู
ขี หูปกป้องผิวในช่องหูด้วยการสร้างเยื#อบาง ๆ เคลือบผิวขึ นมา การอุดตันของขี หูเกิดจากการที#มีการสร้างขี หูขึ นมามาก และขี หูแห้ง เร็ว ขณะทําการแคะหู ขี หูอาจจะถูกดันให้แน่นจนกลายเป็นก้อน ถ้าหากมีนํ าเข้าไปในหูซึ#งทําให้ขี หูพองตัว อาจจะทําให้เกิดการอุด แน่นในช่องหู
อาการต่าง ๆ
• การได้ยินเสียงแย่ลง
• หูอื อ
• ปวด
• วิงเวียน
• ความรู้สีกกดทับในช่องหู
การรักษาดูแลตัวเอง และการป้องกันไม่ให้เกิดก้อนขีหูอุดตัน
• ถ้าพบว่าการอุดตันในหูมีสาเหตุมาจากก้อนขี หูแล้ว การรักษาดูแลนั นทําได้โดยการใช้นํ ายาละลายขี หูตามคําแนะนํา ซึ#งหาซื อ ได้จากร้านขายยา
• เราสามารถที#จะทําให้ขี หูนุ่มขึ นได้เช่นกัน ตัวอย่างเช่น โดยการใช้นํ ามันสําหรับทาผิวโดยใช้ต่อกันเป็นระยะสองถึงสามวัน สอบถามข้อมูลเพิ#มเติมได้จากร้านขายยา!
ให้ติดต่อหน่วยพร้อมบริการ (Päivystys) หรือสถานบริการสาธารณสุข ถ้า
• เกิดการอุดตันในช่องหูอย่างเฉียบพลัน และมีอาการปวดในหู
• มีอาการวิงเวียนศีรษะร่วมกับการอุดตันในช่องหู
• มีของเหลวไหลออกจากหู
• อาการต่าง ๆ ไม่ทุเลาลงถึงแม้จะได้ทําการรักษาดูแลที#ทําด้วยตนเองที#บ้านแล้วก็ตาม
การล้างหูซึ3งทําโดยบุคลากรวิชาชีพทางการแพทย์นันจะมีความจําเป็นก็ต่อเมื3อ การรักษาด้วยตนเองนันไม่สําเร็จไม่
ว่าจะเป็นด้วยเหตุใดก็ตาม
17
เจ็บคอ
• อาการเจ็บคอมีเกิดจากสาเหตุโดยทั#วไปต่าง ๆ เหล่านี คือการอักเสบในคอหอย และการที#คอหอยแห้งที#มีสาเหตุมาจากการ อาการคัดจมูก อาการเจ็บคออาจจะมีจากสาเหตุอื#น ๆ ซึ#งเป็นตัวการทําให้เยื#อบุผิวเกิดอาการระคายเคือง โดยทั#วไปแล้วคือการ สูบบุหรี# แต่เช่นกันกับฝุ่นละอองและสารเคมีต่าง ๆ การอับเสบของคอหอยและต่อมทอนซิลนั นอาจจะเกิดจากการติดเชื อ แบคทีเรีย หรือไวรัส
อาการต่าง ๆ
• เจ็บขณะกลืน
• คอหอยแห้งและแหบ
• อาการบวมแดง/ มีเมือกในคอหอย
• อาการเจ็บคอนั นแผ่กว้างไปยังบริเวณหูถึงแม้ไม่มีการอับเสบในหู
การรักษาดูแลตัวเอง
• อาการเจ็บคอที#เกิดจากเชื อไวรัสนั นเป็นอาการเบื องต้นโดยทั#วไปของไข้หวัด ซึ#งจะหายไปเอง
• อาการเจ็บที#คอนั นอาจจะบรรเทาได้ด้วยยาแก้อักเสบ (ไอบูโปรเฟน) และ/ หรือยาแก้ปวด และลดไข้ (พาราเซตามอล)
• อาการเจ็บคอนั นอาจจะบรรเทาได้ด้วยยาอม/ ยาพ่นที#หาซื อได้จากร้านขายยา
• ดื#มนํ าให้มาก!
ให้ติดต่อหน่วยพร้อมบริการ (Päivystys) หรือสถานบริการสาธารณสุข ถ้า
• อาการเจ็บคอนั นยืดเยื อออกไป 1 - 2 สัปดาห์ โดยไม่ทราบสาเหตุที#แน่ชัด และไม่มีไข้
• หากมีไข้ร่วมกับอาการเจ็บคอมากให้ติดต่อเพื#อเข้ารับการรักษาภายในระยะเวลาหนึ#งวัน
• ได้พิสูจน์แล้วว่าบุคคลใกล้ชิดมีอาการต่อมทอนซิลอักเสบที#เกิดจากการติดเชื อสเตรปโตคอกคัส คอหอยของท่านบวมแดง และ คุณมีไข้
• อาการต่าง ๆ ไม่ทุเลาแม้จะได้ทําการรักษาดูแลที#ทําได้ด้วยตัวเองที#บ้านแล้วก็ตาม
ถ้าหากมีอาการเจ็บคอร่วมกับ การพูดเริ3มเลอะเลือน หรือมีอาการหายใจลําบาก, กลืนไม่ได้ หรืออ้าปากไม่ได้เต็มที3
ให้ติดต่อเพื3อเข้ารับการรักษาทันที
18
มีไข้
การมีไข้หมายถึงการที#อุณหภูมิของร่างกายนั นสูงขึ นนกว่าปรกติ การเจ็บป่วยด้วยโรคต่าง ๆ นั นทําให้มีไข้ สาเหตุโดยปรกติทั#วไป แล้วคือไข้หวัดที#เกิดจากการติดเชื อไวรัส ซึ#งในช่วงแรกแล้วอาจจะทําให้มีไข้ขึ นสูงและมีไข้สูงนานหลายวัน ไข้ระดับ 40องศา เซลเซียสนั นโดยปรกติแล้วมีอันตรายแต่จะทําให้เหนื#อยและอ่อนเพลียเมื#อมีการสูญเสียนํ า/ ของเหลวออกจากร่างกาย อาการไข้ขึ น สูงโดยฉับพลันนั นบ่งถึงการเจ็บป่วยหลาย ๆ อย่างซึ#งล้วนเกิดจากการติดเชื อ เช่นเดียวกันนอกเหนือจากอาการอาเจียนและท้องร่วง แล้ว การมีไข้นั นก็บ่งถึงการติดเชื อของลําไส้ ในกรณีการอักเสบเฉพาะที# (ตัวอย่างเช่น ฝี, ไฟลามทุ่งที#ผิวหนัง) นอกเหนือจากจะมีไข้
แล้วยังมีอาการบ่งถึงการอักเสบเฉพาะที#ด้วย เช่น ปวดร้อน และบวมแดง นอกเหนือจากจะพบว่ามีไข้ในการติดเชื อที#เกิดจากเชื อ ไวรัสหรือแบคทีเรียแล้ว อาจจะพบการมีไข้ก็ได้ในกรณีอื#นได้เช่นกัน
อาการต่าง ๆ
• สั#นครั#นเนื อครั#นตัวจากการเป็นหวัด, ปวดกล้ามเนื อ
• ปวดศีรษะ
• อ่อนเพลีย
การรักษาดูแลตัวเอง
• ดื#มนํ าให้มาก !
• หลีกเลี#ยงการทํางานหนัก
• พักผ่อน, ติดตามอาการ
• ลดไข้ด้วยอุณหภูมิในห้องที#เย็น, ด้วยการสวมใส่เสื อผ้าที#เบาสบาย และด้วยยาแก้อักเสบและยาแก้ปวดลดไข้ตามคู่มือการใช้ยา
ให้ติดต่อหน่วยพร้อมบริการ (Päivystys) หรือสถานบริการสาธารณสุข ถ้า
• อาการโดยทั#วไปทรุดหนักลงอย่างรวดเร็ว
• นอกเหนือจากมีไข้แล้วยังมีอาการปวดคอ, คลื#นไส้ และอาเจียน
• นอกเหนือจากมีไข้แล้วอาจจะมีอาการบวมแดง และร้อนที#ข้อต่อใดข้อต่อหนึ#งหรือมากกว่านั น
• ร่วมกับการมีไข้แล้วยังมีอาการปวดท้องน้อย/ ปวดหลังส่วนล่าง หรืออาการทางเดินปัสสาวะอักเสบ
• มีไข้นาน 3 - 4 วัน และก็ไม่แน่ชัดว่าเป็นผลมาจากการเป็นไข้หวัด
• มีไข้ขึ นสูงอีกครั งหลังจากที#ไม่มีไข้มาสองวัน
• ที#ผิวหนังมีอาการบวมแดง
19
เล็บขบ
(ภาวะการอักเสบของขอบเล็บ)
ในกรณีที#เล็บขบ บริเวณขอบเล็บจะอักเสบ, บวม และปริแยกออกจากเล็บ การตัดเล็บที#สั นเกินอาจจะเป็นสาเหตุทําให้เล็บที#งอกทิ#ม แทงเข้าที#ซอกเล็บ เล็บขบอาจจะพบที#บริเวณขอบเล็บด้านข้าง หรือที#บริเวณหนังกําพร้าหุ้มรากเล็บ ตามเล็บเท้าต่าง ๆ เล็บที#งอกทิ#ม แทงเข้าที#ซอกเล็บอาจจะเป็นผลมาจากการรองเท้าที#คับหรือเกิดจากแรงบีบอัดเข้าที#เล็บเท้า
อาการต่าง ๆ
• ปวดและรู้สึกร้อนตามบริเวณเล็บมือหรือเล็บเท้า
• บริเวณขอบเล็บมีอาการบวมแดงในระดับค่อนข้างมาก
• ในกรณีเรื อรัง (เป็นมานาน) ในภาวะที#ขอบเล็บมีการอักเสบแล้ว ขอบเล็บจะบวมเป่งและปริแยกออกจากเล็บ พบว่ามีโพรง บริเวณเล็บและจะรู้สึกปวดดื อบริเวณขอบเล็บเล็กน้อย
การรักษาดูแลตัวเอง/ การป้องกัน
• การตัดเล็บตามแนวที#ถูกต้อง, การดูแลรักษาความสะอาด
• หลีกเลี#ยงการถอนหนังกําพร้าหุ้มรากเล็บและหนังกําพร้าหุ้มรากเล็บที#ฉีกออกมา
• ไม่ควรที#จะตัดหรือทําการใดเพื#อแยกเอาหนังกําพร้าหุ้มรากเล็บออกจากเล็บ
• เมื#อมีอาการปวดหรือเจ็บ หากจําเป็นให้ทานยาแก้อักเสบหรือยาแก้ปวดลดไข้
• วิธีที#สําคัญที#สุดในการรักษาเล็บขบกรณีเรื อรังคือการป้องกันไม่ให้มีหนอง o ถ้าจําเป็นให้ใช้ซับถุงมือร่วมกับถุงมือ
o ล้าง/ ชําระ เล็บมือ/ เล็บเท้า อย่างน้อยหนึ#งครั งต่อวัน
o ให้ทาครีมยาฆ่าเชื อโรคทุกเย็น, จนกระทั#งอาการอักเสบบรรเทาลง
• ที#สําคัญที#สุดในการป้องกันเล็บที#จะงอกที#ซอกเล็บคือรองเท้าที#หลวมพอดี
• อย่าปล่อยให้เท้าของคุณอยู่ในภาวะเปียกชื นเป็นเวลานาน (ตัวอย่างเช่น รองเท้าหนังยาง, รองเท้าสําหรับออกกําลังกายที#ยัง เปียก)
• ให้ปกป้องมือและเท้าอย่างอบอุ่นในอากาศที#หนาว
กรณีจําเป็นให้ติดต่อไปยังพยาบาลบําบัดรักษาเท้า!
ให้ติดต่อหน่วยพร้อมบริการ (Päivystys) หรือสถานบริการสาธารณสุข ถ้า
• อาการต่าง ๆ ไม่ทุเลาลงแม้ว่าจะได้ทําการรักษาด้วยวิธีการที#ทําได้ด้วยตนเองที#บ้านแล้วก็ตาม
• บริเวณขอบเล็บบวมแดง, ร้อน และเจ็บ และมีหนองไหลออกมาจากด้านล่างของขอบเล็บ
20
ตาปลา
ให้ดูที3หัวข้อ หูด ด้วย
ตาปลาคือหนังกําพร้าที#หนาตัวขึ น ซึ#งเป็นผลจากการที#ผิวสร้างขึ นเพื#อต้านการขัดสีหรือกดทับ
อาการต่าง ๆ
• ที#บริเวณตาปลาจะรู้สึกในตอนแรกว่าหนังหนาด้าน แต่เมื#อมันเริ#มหนาตัวเข้าไปข้างในแล้ว จะเริ#มมีแรงกดทับและจะทําให้รู้สึก เจ็บที#ตาปลา
การรักษาดูแลตัวเอง
• เราสามารถที#จะกําจัดตาปลาภายในเวลาสองถึงสามสัปดาห์ด้วยการใช้พลาสเตอร์ปิดตาปลา (พลาสเตอร์ซาลิไซลิก), ซึ#งให้ตัด แผ่นพลาสเตอร์ให้เท่ากับขนาดตาปลา และให้ใช้ผ้าเทปสําหรับผิวหนังปิดแผ่นพลาสเตอร์ลงบริเวณตาปลา ให้เปลี#ยนแผ่น พลาสเตอร์ปิดตาปลาทุกสองวัน จนกระทั#งตาปลาหลุดออก “ทั งราก” การรักษาตาปลาด้วยพลาสเตอร์นั นจะเห็นผลโดยปรกติ
แล้วภายใน 2 – 4 สัปดาห์
• เราอาจจะรักษาตาปลาให้หายดีได้เร็วขึ นโดยการทําให้ตาปลาบางลงด้วยการใช้ที#ขูดเท้าทุกสองถึงสามวัน ซึ#งหาซื อได้จากร้าน ขายยา ทําให้ตาปลาบางลงโดยไม่ทําลายผิวที#มีสุขภาพดี
• ป้องกันไม่ให้เกิดตาปลาขึ นใหม่โดยการเปลี#ยนมาใช้รองเท้าที#มีขนาดพอดีกว่า และด้วยการใช้แผ่นปิดตาปลาที#มีรูตรงกลาง รอบตาปลา เช่นกันแผ่นเสริมรองเท้าตามรูปเท้า หรือแผ่นเจลเสริมรองเท้าก็อาจจะฟื นสถานการณ์ได้
• การรักษาด้วยการจี เย็น หรือยาหยดหูดจะไม่ช่วยในการรักษาตาปลา
• ให้เข้ารับการรักษาโดยพยาบาลบําบัดรักษาเท้า ถ้าตาปลาทําให้การเดินเป็นไปด้วยความยากลําบาก หรือถ้าทําการรักษาตาปลา ด้วยตนเองไม่ได้ พยาบาลบําบัดรักษาเท้าจะขูดตาปลาให้บางโดยการใช้มีด
ให้ติดต่อหน่วยพร้อมบริการ (Päivystys) หรือสถานบริการสาธารณสุข ถ้า
• ถ้าอาการต่าง ๆ ไม่ทุเลาลงถึงแม้ว่าจะได้ทําการรักษาดูแลที#ทําได้ด้วยตนเองที#บ้านหรือเข้ารับการรักษาโดยพยาบาลบําบัดรักษา เท้าแล้วก็ตาม
• ในตาปลามีอาการที#บ่งถึงการอักเสบ: ปวด, ร้อน และบวมแดง
